简介:
1978年出生于湖南省,1997年考入中国科学技术大学物理学系,2001年获得理学学士学位。2006年底博士毕业于中国科学技术大学微尺度物质科学国家实验室,博士期间曾于2004年至2005年初在香港科技大学物理系做研究助理。2007年至2010年于新加坡国立大学纳米科学技术中心Prof. Andrew Wee课题组做博士后,2008年获新加坡千禧年博士后奖。2010年8月加入中科院物理所表面物理国家重点实验室,目前担任研究员、博导。2011年成为中科院青年创新促进会首届会员,2015年获得青促会优秀会员,2013年获得基金委优青项目的支持, 2023年获基金委杰青项目的支持。2020年获北京市自然科学一等奖(完成人第二),2020年中国科学院大学“唐立新”优秀学者奖,爱思唯尔中国高被引学者(2020-2024)。目前主持科技部重点研发计划、国家基金委重点项目。
主要研究方向:
关注新型低维体系的生长和新奇物性的调控,主要是发展基于界面相互作用、表面热力学和动力学过程、表面化学反应的原子级精准制备方法,突破二维量子材料生长瓶颈,实现对其物理化学特性多维度、多域的功能化表征和调控。目前主要研究方向有(1)类石墨烯的新型单原子层二维单质材料;(2)低维量子材料;(3)二维体系异质结构;(4)单分子/原子尺度下表面物理化学性质的调控;(5)新型表界面表征技术的研发。
过去的主要工作及获得的成果:
(1)国际上首次在实验室中制备出新的类石墨烯材料—硅烯,并验证了硅烯的狄拉克费米型的电子特性,发现了硅烯低温相变和类超导特性,成功实现了硅烯的可逆氢化,发现了多层硅烯上特殊重构以及狄拉克型表面态的存在。
(2)国际上首次实现了硼烯的生长,并利用衬底界面相互作用可控实现了硼烯纳米带和蜂窝状硼烯的生长,以及通过硼烯准一维链的可控组合搭配构造出硼烯人工混合相,更进一步突破了双层硼烯的生长桎梏。
(3)实现了类黑磷相铋烯及其双层同质结,首次发现单质二维铁电性,并通过同质结中莫尔条纹的层间相互作用实现了拓扑边缘态的精确调控。
(4)首次实验实现二维节线半金属,将节线半金属的概念由三维推广到二维;利用双元素原子的独特排列,实现金属原子组成的新型二维半导体,并在此体系上实现了电子空穴行为的不对称性以及单原子缺陷上五重电荷态的调控。
(5)发现了二维分子晶体的反常热力学相变。构造了多种结构和成分可调的有机分子二维体系,并在弱键连接的有机分子链中实现离域电子态;利用单分子膜的非局域表面化学反应研究电子在界面态中的传输;提出新的机制-利用电子轨道的空间对称性调控单分子的输运性质;实现了单分子的磁性调控。
共出版专著章节5部,发表学术论文超过130篇,包括Nature 1篇,Science 1篇,Nature Chem. 2篇,Phys. Rev. Lett. 14篇,Nat. Commun./Sci. Adv. 13篇,Adv. Mater. 7篇,JACS 3篇,Nano Lett. 11篇,PNAS 2篇等,总引用次数超过9800次 (Web of Science) ,H index 45(Web of Science)。
代表性论文及专利:
- Yu Wang, Xinlei Zhao, Li Yao, Huiru Liu, Peng Cheng, Yiqi Zhang, Baojie Feng*, Fengjie Ma, Jin Zhao, Jiatao Sun*, Kehui Wu, and Lan Chen*, Nat. Commun. 15, 10916 (2024).
- Zhenyu Sun, Yueqi Su, Aomiao Zhi, Zhicheng Gao, Xu Han, Kang Wu, Lihong Bao, Yuan Huan , Youguo Shi, Xuedong Bai, Peng Cheng, Lan Chen*, Kehui Wu, Xuezeng Tian*, Changzheng Wu*, and Baojie Feng*, Nat. Commun. 15, 4252 (2024).
- Wenhui Li, Xuanlin Zhang, Jia Yang, Song Zhou, Chuangye Song, Peng Cheng, Yi-Qi Zhang, Baojie Feng, Zhenxing Wang, Yunhao Lu*, Kehui Wu*, and Lan Chen*, Nat. Commun. 14, 2757 (2023).
- Jian Gou*, Hua Bai, Xuanlin Zhang, Yu Li Huang, Sisheng Duan, A. Ariando, Shengyuan A. Yang, Lan Chen*, Yunhao Lu*, and Andrew Thye Shen Wee*, Nature 617, 67 (2023).
- Huiru Liu, Heping Li, Yu He, Peng Cheng, Yi-Qi Zhang, Baojie Feng, Hui Li*, Kehui Wu*, and Lan Chen*, Nat. Commun. 14, 2100 (2023).
- Haifeng Lv, Caiyun Chen, Wenbin Li, Zhiwen Zhuo, Peng Cheng, Yi-Qi Zhang , Baojie Feng, Kehui Wu*, Xiaojun Wu*, and Lan Chen*, PNAS 120, e2215132210 (2023).
- Caiyun Chen, Haifeng Lv, Ping Zhang, Zhiwen Zhuo, Yu Wang, Chen Ma, Wenbin Li, Xuguang Wang, Baijie Feng, Peng Cheng, Xiaojun Wu*, Kehui Wu*, and Lan Chen*, Nat. Chem. 14, 25 (2022).
- Jian Gou, Bingyu Xia, Xuguang Wang, Peng Cheng, Andrew Thye Shen Wee, Wenhui Duan, Yong Xu*, Kehui Wu*, and Lan Chen*, Nat. Sci. Rev. 9, nwab070 (2022).
- Yu Wang, longjuan Kong, Caiyun Chen, Peng Cheng, Baojie Feng, Kehui Wu*, and Lan Chen*, Adv. Mater. 32, 2005128 (2020).
- Jian Gou, Longjuan Kong, Xiaoyue He, Yu Li Huang, Jiatao Sun, Sheng Meng, Kehui Wu, Lan Chen*, and Andrew Thye Shen Wee*, Sci. Adv. 6, eaba2772 (2020).
- Caiyun Chen, Longjuan Kong, Yu Wang, Peng Cheng, Baojie Feng, Qijing Zheng, Jin Zhao*, Lan Chen*, and Kehui Wu, Phys. Rev. Lett. 123, 246804 (2019).
- Zhi Li, Jincheng Zhuang, Li Wang, Haifeng Feng, Qian Gao, Xun Xu, Weichang Hao, Xiaolin Wang, Chao Zhang, Kehui Wu, Shi Xue Dou, Lan Chen*, Zhenpeng Hu*, Yi Du*, Sci. Adv. 4, eaau4511 (2018).
- Jian Gou, Bingyu Xia, Hang Li, Xuguang Wang, Longjuan Kong, Peng Cheng, Hui Li, Weifeng Zhang, Tian Qian, Hong Ding, Yong Xu*, Wenhui Duan, Kehui Wu*, and Lan Chen*, Phys. Rev. Lett. 121, 126801 (2018)(Editor's suggestion).
- Wenbin Li, Longjuan Kong, Baojie Feng, Huixia Fu, Hui Li*, Xiao Cheng Zeng, Kehui Wu*, and Lan Chen*, Nat. Commun. 9, 198 (2018).
- Baojie Feng, Botao Fu, Shusuke Kasamatsu, Suguru Ito, Peng Cheng, Cheng-Cheng Liu, Ya Feng, Shilong Wu, Sanjoy K. Mahatha, Polina Sheverdyaeva, Paolo Moras, Masashi Arita, Osamu Sugino, Tai-Chang Chiang, Kenya Shimada, Koji Miyamoto, Taichi Okuda, Kehui Wu, Lan Chen*, Yugui Yao* and Iwao Matsuda*, Nat. Commun. 8, 1007 (2017).
- Baijie Feng, Jing Zhang, Qing Zhong, Wenbin Li, Shuai Li, Hui Li*, Peng Cheng, Sheng Meng, Lan Chen* and Kehui Wu*, Nat. Chem. 8, 563 (2016).
- Jinglan Qiu, Huixia Fu, Yang Xu, A. I. Oreshkin, Tingna Shao, Hui Li, Sheng Meng, Lan Chen* and Kehui Wu*, Phys. Rev. Lett. 114, 126101 (2015).
- Lan Chen, Cheng-Cheng Liu, Baojie Feng, Xiaoyue He, Peng Cheng, Zijing Ding, Sheng Meng, Yugui Yao, and Kehui Wu, Phys. Rev. Lett. 110, 229702 (2013).
- Lan Chen, Hui Li, Baojie Feng, Zijing Ding, Jinglan Qiu, Peng Cheng, Kehui Wu, and Sheng Meng, Phys. Rev. Lett. 110, 085504 (2013).
- Lan Chen, Cheng-Cheng Liu, Baojie Feng, Xiaoyue He, Peng Cheng, Zijing Ding, Sheng Meng, Yugui Yao and Kehui Wu, Phys. Rev. Lett. 109, 056804 (2012).
- Baojie Feng, Zijing Ding, Sheng Meng, Yugui Yao, Xiaoyue He, Peng Cheng, Lan Chen* and Kehui Wu*, Nano Lett. 12, 3507 (2012).
- Lan Chen*, Hui Li, and Andrew Thye Shen Wee*, Phys. Rev. Lett. 105, 226103 (2010).
- Lan Chen, Wei Chen, Han Huang, Hong Liang Zhang, Junji Yuhara, and Andrew Thye Shen Wee, Adv. Mater. 20, 484 (2008).
- Lan Chen, Zhengpeng Hu, Aidi Zhao, Bing Wang, Yi, Luo, Jinglong. Yang, and J. G. Hou, Phys. Rev. Lett. 99, 146803 (2007).
目前的研究课题及展望:
目前承担项目有科技部的重大研究计划,基金委的重点项目,北京市自然科学基金重点项目以及中科院先导B等多项基金。
培养研究生情况:
联合培养了10名博士,在读博士研究生4名,硕士研究生2名。
每年拟招收直博生或硕博连读生2名,欢迎感兴趣的同学报考!
电话:
010-82649814
Email:
lchen@iphy.ac.cn